26 EKİM 1918 HALEP MÜDAFAASI , 29 EKİM 1923’ÜN TOHUMLARININ ATILDIĞI YERDİR!

0
2323

94 YIL ÖNCE BUGÜN!
26 EKİM 1918 HALEP MÜDAFAASI ,
29 EKİM 1923’ÜN TOHUMLARININ ATILDIĞI YERDİR!
Mustafa Kemal Paşa 1918 Ağustosunda Filistin’de bulunan 7. Ordu komutanlığına tayin edildi. İlk paylaşım savaşı bitmek üzereydi.. Osmanlı İmparatorluğunun son demleriydi.
Ordu darmadağınıktı ve başında Alman subaylar vardı!
İngiliz ordusu son taarruzuna hazırlanıyordu.. 30 bin kişilik Türk kuvvetlerine karşı 200 bin kişilik bir kuvvet hazırlamıştı.
19 Eylül günü İngilizler büyük saldırıya başladı.. Türk kuvvetlerinin cepheleri yarılmaya başladı.. İngiliz işbirlikçisi Arap asiler Türk kuvvetlerini arkadan vurmaktaydı .. Emir Faysal’a İngilizler tarafından bir İslam krallığı vaadedilmişti!
25 Eylül’de Amman düştü, 30 Eylül’de İngilizler Şam’daydı. 1 Ekimde Fransız ve İngiliz kuvvetleri Beyrut’u da işgal etti..
Ve Yıldırım Orduları 6 Ekim’de Halep’in güneyinde biraraya geldi. Suriye Cephesi komutanı 7. Ordu komutanı Mustafa Kemal’di.
Mustafa Kemal, orduyu yeniden mevzilendirdi. Bir yandan böbrek sancıları içindeydi.. Bir süre Ermeni hastahanesinde yattı ve hastahaneden yeniden düzenlemeyi idare etti..
Sonra halep’deki Baron otele yerleşti ve burası onun karargahı oldu.. İngiliz birliklerin yaklaştığı haberleri geliyordu..
Emir faysal da İngiliz birlikleri de Halep’e girmişti. Hükümet konağını ele geçirmişlerdi! Halep sokaklarında silahlı çeteler vardı.
Mustafa kemal Paşa durumu şöyle anlatmıştı:
“Şehrin doğu tarafında bir kalabalığın içine girdik; bunlar askeri kıyafetini taşıyan urban ve bedevilerdi, esir olmuştuk. Yanımda kuvvet olarak bir tek nefer yoktu; saldırgan bedeviler otomobilin etrafını sardılar ve her tarafına yüklendiler. Şoföre: Dur! Emrini verdim. Elimde Tahsin Bey’in verdiği kırbaçla ayağa kalkarak, onlara anlayabileceği lisanla sordum: ‘Reisiniz nerededir?’ Cevap verdiler: ‘Hepimiz reisiz!’ Derhal karar vermek lazımdı; kırbaçla vurmağa başlayarak: ‘Çekilin!’ diye bağırdım. Gayr-i ihtiyari çekildiler; emrettim: ‘Çabuk reisiniz karşıma gelsin!’ Reisleri geldi; ona dedim ki: ‘Sizin de içinde bulunduğunuz karşı cephede üstünlük bize geçmiştir ; ama herkes mağlubdur. … bu akşam yanıma geliniz; sizinle görüşeceklerim var.’ ‘Emredersiniz’ dedi ve uzaklaştı. Şoföre: ‘Çabuk geriye!’ emrini verdim. Haleb’in içindeki karargaha döndüm; biraz sonra şeyh geldi. Ona uygun bir merasimle kabul ettim ve sordum: ‘Benden ne istiyorsunuz?’ ‘Şimdilik bin altın, silah, cephane’, dedi. Bin altını o akşam verdim; silah ve cephane için vaad ettim.”
Halep İngiliz bombaları ve Emir Faysal asilerinin saldırısı altında inliyordu. Gazi paşa had safhada hastaydı ve çekilen bir orduyla taktik savaşına girmişti, direniyordu..
O, şöyle anlatıyordu: “Ben Halep şehrinde tam deyimiyle bir sokak harbi yönettim. Saldıranlar, tamamen yenilmiş ve bozguna uğramış olarak defedildiler ve kovalandılar şehirde duruma tamamen hakim olduk ve sükunet kuruldu”.
25 Ekim akşamıydı.. 7. Ordu geri çekileceği haberini yaydı.. Ordu karargahı Katma’ya nakledilmiş, 7. Ordu kıtaları Halep’in 5 km kuzeyine çekilmişti.
Halep komutanına söylediklerini şöyle anlatmıştı: “Otomobile binmeden önce Halep komutanına emirlerimi ve yapacağı işleri söyledim. Söylediklerimin içinde sır olan şu noktalardı: Bu akşam, Halep ilerisindeki kuvvetleri geri çekeceğim. Yarın, Halep’in kuzeybatısında İngiliz ve Araplar’la savaşa tutuşacağım. Buna göre hareketinizi düzenleyiniz!’
26 Ekim 1918 günü Türk kuvvetlerinin geri çekildiğini sanan Arap ve İngilizler, saldırıya geçtiler, M. Kemal’in aldığı düzenek karşısında şiddetli bir direnişle karşılaştılar perişan edildiler..
İngiliz Süvari Ordusu ve silahlı Arap çeteler darmadağın edildi ve 1. Dünya Savaşının son savaşı Katma Meydan Savaşı kazanıldı!
Mustafa Kemal Paşa bu zaferden sonra; “Bir hat tespit ettim ve sınırladım. Kuvvetlerime emir ettim ki; düşman bu hattın ilerisine geçmeyecek.” demişti. Dediği gibi oldu!
Daha sonra Arap gruplarının, Müslimiye’den Antep’e doğru harekete geçtikleri ve İngiliz kuvvetlerinin de aynı yönde oldukları bildirildi.. Mustafa Kemal Paşa, 28 Ekim akşamı Kilis’e vardı. Kilis’e 43. Tümen’den küçük bir müfreze gönderilmişti; bu kurulacak teşkilatın çekirdeğini teşkil etti. Antep de hazırlıklıydı..
7. Ordu Komutanlığı, 28 Ekim’de son emrini vermişti<: Bu emire göre; “ Türk süngüleri bu bölgedeki milli hududu çizmişti.” 7. Ordu İskenderun ve kıyılarıyla birlikte Reyhanlı, Kırıkhan, Belen, Der el Cemal, Tel el Rifat ve doğuya uzanarak genel hattını koruyordu.. Antakya ve çevresini de hatta dahil ederek, ordu karargahı, 30 Ekim’de Raco’ya taşınmıştı.
VATAN SAVUNUSU İÇİN KURULACAK MÜDAFAA-İ HUKUK ÖRGÜTLENMESİNİN İLK OLUŞUMU BURADA BAŞLADI! TÜRKLERİN KENDİ TOPRAKLARI İÇİN SAVAŞACAKLARINI ÖNGÖREREK BÖLGE HALKINA SİLAH DAĞITMIŞ VE ÇETE HARBİ İÇİN MİLİS KUVVETLERİ KURULMASINI PLANLAMIŞTI..
Doç Dr Süleyman Hatipoğlu durumu en iyi özetleyen anıyı şöyle aktarıyor:
“Arkadaşı Ali Cenani Bey’le Katma’da karşılaşan Mustafa Kemal Paşa, O’na nereye gittiğini sormuş, O da ailesinin yaşadığı Antep’e gideceğini, Türk Ordusu’nun çekilmekte olduğu için, düşmanın Antep’i ele geçirip yağma etmeden önce, oradaki ailesini daha emin bir yere götürmek istediğini söylemiştir. O zaman Mustafa Kemal Paşa buna şu şekilde cevap verir: “Memlekette adam kalmadı mı? Kaçmayı değil, kendinizi müdafaa etmeyi düşününüz!” Bu cevap karşısında Ali Cenani şaşırarak; bunu nasıl yapabileceğini sormuş, bu soruya M. Kemal; “Teşkilat kurun! Millî Kuvvetler meydana getirin ve kendinizi koruyun! İstediğin silahları ben size veririm” diye cevap vermiştir!”
26 EKİM 1918 HALEP MÜDAFAASI ,
29 EKİM 1923’ÜN TOHUMLARININ ATILDIĞI YERDİR!
Banu AVAR
*Bu yazıda Doç Dr Süleyman hatipoğlu’nun Filistin Cephesi’nden Adana’ya Mustafa Kemal Paşa kitabından yararlanılmıştır.

Önceki İçerikKurban Bayramınız Kutlu Olsun Ama… / Banu AVAR
Sonraki İçerik26 Ekim 1918 Halep Müdafaası, 29 Ekim 1923’ün Tohumlarının Atıldığı Yerdir! / Banu AVAR
2009’da Avrasya TV'de DÜNYA DÜZENİ adlı haber programını yaptı. 2004-2008 arasında TRT'de ‘SINIRLAR ARASINDA’ Haber Belgesel Programının yapımcısıydı. Londra City University televizyon bölümünde yüksek lisans yapan ve BBC TV Belgesel kurslarını bitiren Banu Avar BBC Türkçe bölümünde yapımcı ve sunucu olarak çalışmış, TRT’nin Londra muhabirliğini üstlenmiş; Günaydın, Vatan, Dünya, Politika gibi gazetelerde muhabir olarak çalışmış ve birçok dizi yazıya imza atmıştır. TRT 1 ve TRT 2’de yapımcılığını, yönetmenliğini ve sunuculuğunu üstlendiği "Mozaik" ve "Kaleideskop" programları yayınlanmıştır. "32. Gün" programının ilk yıllarında programın Londra muhabirliğini yapmış ve Kıbrıs, Demirkırat gibi belgesellerde yapımcı, araştırmacı olarak görev almıştır. BEN SEZAR (‘I, Ceasar’), KIRIM SAVAŞI (‘Crimean War’), BÜYÜK OYUN ‘The Great Game’ ve TRUVA ‘Troy’ gibi BBC ve Discovery Channel belgesellerinin künyesinde Türkiye prodüktörü olarak yer almıştır. 1999’da TV8’in belgesel bölümünü kurmuş, 2004’e kadar 30’dan fazla belgesele imza atmıştır. 2004 yılında -Attila İlhan ve Erol Manisalı ile birlikte- işine son verilmiştir. Denizciler, Bir Zamanlar Kıbrıs’da, Artık BİZ DE varız!, Devlerin Savaş Alanı Afganistan, Türkiye Sevdalıları gibi belgesellerden OHRİ, GÜZEL OHRİ Makedonca’ya çevrilmiş ve Makedon Ulusal TV Kanalında bir çok kez gösterime girmiştir; Rıza oğlu Haydar ALİYEV belgeseli ise Azerbaycan Devlet Kanalında defalarca yayınlanmıştır. 2004 yılında yapımına başladığı; Balkanlar, Kafkasya, Orta Doğu, Orta Asya, Çin, Hindistan, Güney Amerika ve Avrupa’dan dosyalarla 82 ülkeden konuların yer aldığı Sınırlar Arasında belgeseli 2008 mayıs ayında ABD, İsrail, Gürcistan, İsveç Büyükelçilerinin şikayetleri sonucu yayından kaldırıldı.. Bu gerekçe TRT üst yönetimi tarafından beyan edilmiştir! Avar daha sonra, 2009 Şubat - Haziran arasında AVRASYA TV (ART)'de "DÜNYA DÜZENİ" adlı haber programını yaptı. Banu Avar, 2004-2008 yılları arasında 40'dan fazla kurumdan çeşitli ödüller ve plaketler almıştır. 8 kitabı bulunmaktadır: Sınırlar Arasında (2006) Avrasyalı Olmak (2007) Hangi Avrupa (2007) ‘Böl ve Yut!’ (2008) Hangi Dünya Düzeni (2009) Kaçın Demokrasi Geliyor (2010) Gün O Gündür (2012) Zemberek (2016)

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz